Πρόστιμο που ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ για παραβάσεις στην εκπαίδευση σταθμαρχών, σχεδόν τρία χρόνια μετά την τραγωδία στα Τέμπη.
Πρόστιμο που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ευρώ επέβαλε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) στον ΟΣΕ, για σοβαρές παραβάσεις που διαπιστώθηκαν μετά την τραγωδία των Τεμπών και σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με την ελλιπή εκπαίδευση 75 σταθμαρχών, οι οποίοι ανήκαν στην ίδια σειρά εκπαίδευσης με τον σταθμάρχη της Λάρισας. Η απόφαση αυτή έρχεται σχεδόν τρία χρόνια μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα και αναδεικνύει, για ακόμη μια φορά, τις διαχρονικές παθογένειες του σιδηροδρομικού συστήματος.
Το μεγαλύτερο μέρος του προστίμου επιβλήθηκε επειδή ο ΟΣΕ δεν συμμορφώθηκε με προηγούμενη απόφαση της ΡΑΣ, σύμφωνα με την οποία απαγορευόταν η απασχόληση σε θέσεις με κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας όλων των σταθμαρχών που συμμετείχαν στη συγκεκριμένη εκπαίδευση. Παρ’ όλα αυτά, προέκυψε ότι μεταξύ 22 και 31 Μαρτίου 2023, ο οργανισμός χρησιμοποίησε σταθμάρχες σε βάρδιες σε έξι σταθμούς, παραβιάζοντας τις εντολές της Αρχής.
Με βάση την απόφαση της ΡΑΣ, επιβλήθηκε στον ΟΣΕ πρόστιμο 1.000.000 ευρώ (100.000 ευρώ για κάθε μία από τις δέκα ημέρες παράβασης), για τη μη τήρηση της απόφασης 24/16.3.2023 της Ολομέλειας της Αρχής, με την οποία είχαν ληφθεί έκτακτα μέτρα μετά το δυστύχημα. Επιπλέον, η ΡΑΣ επέβαλε πρόστιμο 40.000 ευρώ για παραβάσεις διατάξεων της σιδηροδρομικής νομοθεσίας (άρθρα 61 και 65 του Ν.4632/2019), που αφορούν τα Συστήματα Διαχείρισης Ασφάλειας και την πρόσβαση στις εγκαταστάσεις κατάρτισης.
Η απόφαση δεν μένει μόνο στο οικονομικό σκέλος. Η ΡΑΣ υποχρεώνει πλέον τον ΟΣΕ να συμμορφωθεί πλήρως με συγκεκριμένες διαδικασίες για την εκπαίδευση του προσωπικού κυκλοφορίας (σταθμάρχες, κλειδούχοι), όπως:
-
Τήρηση αναλυτικών και ενυπόγραφων ημερολογίων, ωρολογίων προγραμμάτων και παρουσιολογίων για όλες τις υπηρεσίες κατάρτισης.
-
Σύνταξη ενυπόγραφων εκθέσεων απόδοσης και συμπεριφοράς για κάθε εκπαιδευόμενο, στο πλαίσιο του Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας.
-
Συγκρότηση τριμελούς επιτροπής για την εκπαίδευση και τις εξετάσεις, τα μέλη της οποίας δεν πρέπει να έχουν συγγενική σχέση έως και τρίτου βαθμού με τους εκπαιδευόμενους και πρέπει να προέρχονται από τις αρμόδιες διευθύνσεις του ΟΣΕ.
-
Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και της επάρκειας των προσόντων του προσωπικού κυκλοφορίας, με βάση ειδικές φόρμες και διαδικασίες.
-
Έκδοση βεβαιώσεων επιτυχούς παρακολούθησης και συγκεντρωτικών δελτίων αξιολόγησης μετά το τέλος της εκπαίδευσης.
-
Υποχρεωτική δοκιμαστική περίοδος 18 μηνών (εκπαίδευση και μαθητεία) για το προσωπικό κλάδου κυκλοφορίας.
Παράλληλα, η ΡΑΣ προειδοποιεί ότι σε περίπτωση που διαπιστωθεί στο μέλλον συνέχιση ή επανάληψη των ίδιων παραβάσεων, θα ακολουθήσουν νέα πρόστιμα ή και άλλα μέτρα σε βάρος του ΟΣΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ η έρευνα της ΡΑΣ είχε ξεκινήσει αμέσως μετά το δυστύχημα, επί μακρόν είχε «παγώσει», καθώς η προηγούμενη διοίκηση της Αρχής είχε κρίνει ότι έπρεπε να αναμένει την ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας και να μην προχωρήσει σε κρίση και κυρώσεις για να μην παραβιαστεί η αρχή ne bis in idem και το τεκμήριο αθωότητας. Η σημερινή Ολομέλεια, ωστόσο, έκρινε ότι οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της συγκεκριμένης αρχής δεν συντρέχουν σωρευτικά και προχώρησε τελικά στην επιβολή των προστίμων, ξεκαθαρίζοντας ότι η διοικητική της αρμοδιότητα για θέματα ασφάλειας και συμμόρφωσης δεν μπορεί να «παγώνει» επ’ αόριστον λόγω της ποινικής διαδικασίας.
Η απόφαση αυτή της ΡΑΣ έρχεται να προστεθεί στο βαρύ κλίμα δυσπιστίας που επικρατεί στην κοινωνία μετά τα Τέμπη, με τους πολίτες να βλέπουν για άλλη μια φορά ότι οι ελλείψεις στην εκπαίδευση, τον έλεγχο και τα συστήματα ασφάλειας δεν ήταν τυχαίο ή μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά κομμάτι ενός ευρύτερου προβληματικού πλαισίου στη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου.
