Από σήμερα Δευτέρα ξεκινούν τα ηλεκτρικά λεωφορεία στις γραμμές τρόλεϊ του Πειραιά, ως πρώτο βήμα του σχεδίου για μεγάλη μείωση του δικτύου.
Ξεκινά ένα από τα πρώτα βήματα του σχεδιασμού για τη σταδιακή κατάργηση μεγάλου μέρους του δικτύου τρόλεϊ, καθώς στις τρεις γραμμές των τρόλεϊ του Πειραιά θα κυκλοφορήσουν, παράλληλα με τα σημερινά οχήματα, και ηλεκτρικά λεωφορεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα 13 τρόλεϊ που εξυπηρετούν τις συγκεκριμένες γραμμές, τα 6 θα αντικατασταθούν από ηλεκτρικά λεωφορεία, τα οποία θα φέρουν τα ίδια διακριτικά, χωρίς αλλαγές στα δρομολόγια ή στον αριθμό των οχημάτων που κινούνται καθημερινά στην πόλη. Πηγές με γνώση του θέματος αναφέρουν ότι «θα κυκλοφορούν και τρόλεϊ και ηλεκτρικά», ενώ οι οδηγοί των τρόλεϊ αναμένεται να χειριστούν και τα νέα ηλεκτρικά οχήματα. Η κίνηση αυτή αποτελεί το πρώτο ορατό βήμα υλοποίησης του σχεδίου που έχει προαναγγείλει το υπουργείο Μεταφορών για τη συρρίκνωση του δικτύου, αν και πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες του έργου παραμένουν άγνωστες.
Παρά το γεγονός ότι η συνολική αρχιτεκτονική του σχεδίου δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί επισήμως, όλα δείχνουν ότι από τη Δευτέρα ηλεκτρικά λεωφορεία θα αντικαταστήσουν ισάριθμα τρόλεϊ, χωρίς τροποποίηση των υφιστάμενων δρομολογίων. Το μείζον ερώτημα αφορά την απομάκρυνση του ενεργού εναέριου δικτύου, διαδικασία ιδιαίτερα σύνθετη που παραμένει αδιευκρίνιστη. Η ΟΣΥ προκήρυξε πριν από δύο μήνες διαγωνισμό ύψους 3,7 εκατ. ευρώ, ο οποίος όμως αφορά αποκλειστικά την αποξήλωση ανενεργού δικτύου, την καταγραφή των στύλων και την αντικατάσταση φθαρμένων στοιχείων για λόγους ασφάλειας. Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός βαίνει προς κατακύρωση, ωστόσο δεν αφορά το ενεργό δίκτυο που λειτουργεί σήμερα, το οποίο παραμένει αναπάντητο πώς και πότε θα αποξηλωθεί.
Οι εξελίξεις αυτές συνδέονται άμεσα με τη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Μεταφορών Κωνσταντίνου Κυρανάκη, ο οποίος πριν από δέκα ημέρες είχε αναφέρει ότι η κυβέρνηση προχωρά στη σταδιακή κατάργηση περίπου του 70% του δικτύου τρόλεϊ, ξεκινώντας από το κέντρο του Πειραιά. Ο κ. Κυρανάκης είχε τονίσει ότι από τα 143 χλμ. του σημερινού δικτύου στόχος είναι να παραμείνουν μόνο 44 χλμ, με τα υπόλοιπα να αντικαθίστανται από ηλεκτρικά λεωφορεία. Σε μια χαρακτηριστική δήλωση είχε αναφέρει: «Έχουμε την κατάργηση πολύ μεγάλου μέρους του δικτύου των τρόλεϊ. Θα αντικατασταθούν με ηλεκτρικά λεωφορεία, να μην ανησυχεί ο κόσμος. Οι γραμμές αντικαθίστανται και θα πυκνώσουν». Το ενεργό εναέριο δίκτυο θα διατηρηθεί, όπως είπε, μόνο σε μεγάλες ευθείες. Πρόκειται για μια αλλαγή που αναμένεται να μεταμορφώσει τη σημερινή εικόνα των αστικών συγκοινωνιών, αλλά και να ανοίξει μια σειρά τεχνικών και επιχειρησιακών ζητημάτων.
Εργαζόμενοι της ΟΣΥ που μίλησαν στην «Κ» εκφράζουν έντονη ανησυχία για τον τρόπο με τον οποίο προωθείται η διαδικασία. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, «υπάρχει βιασύνη για το ξήλωμα του δικτύου χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό», ενώ αναφέρουν ότι τα τρόλεϊ παραμένουν ένα λειτουργικό και αποδοτικό μέσο, την ώρα που πολλές λεωφορειακές γραμμές εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από παλαιά και ρυπογόνα οχήματα. Οι εργαζόμενοι σημειώνουν επίσης ότι «δεν γίνεται να ξηλωθεί δημόσια περιουσία χωρίς πρώτα να έχει αξιολογηθεί σε πραγματικές συνθήκες η νέα τεχνολογία», αφήνοντας να εννοηθεί πως η μετάβαση απαιτεί προσεκτική προετοιμασία και σαφές χρονοδιάγραμμα. Στον πυρήνα των αντιδράσεων βρίσκεται το γεγονός ότι το ενεργό εναέριο δίκτυο αποτελεί υποδομή δεκαετιών με υψηλό κόστος αντικατάστασης και σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του στόλου.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να κρίνει πολλά, καθώς η πρακτική εφαρμογή της παράλληλης κυκλοφορίας ηλεκτρικών λεωφορείων θα αποτελέσει μια άτυπη δοκιμή του νέου μοντέλου. Ταυτόχρονα, παραμένουν ανοικτά ζητήματα όπως η οριστικοποίηση του σχεδίου αποξήλωσης, ο τρόπος αξιοποίησης των οδηγών και τεχνικών των τρόλεϊ, η διαχείριση των υποδομών και η επάρκεια του ηλεκτρικού στόλου. Το κατά πόσο το σχέδιο θα υλοποιηθεί ομαλά θα εξαρτηθεί από την τεχνική επάρκεια των νέων οχημάτων, την προσαρμογή του δικτύου και τον βαθμό ανταπόκρισης των πολιτών. Προς το παρόν, η διαδικασία φαίνεται να κινείται με ταχύτητα, αλλά οι αντιδράσεις από τους εργαζομένους και τα αναπάντητα τεχνικά ερωτήματα δείχνουν ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια και συγκεκριμένη στρατηγική για μια αλλαγή τόσο μεγάλη.
