Η κυβέρνηση χαρακτηρίζει «ιστορική» τη νέα συμφωνία με την ExxonMobil, την Energean και τη HelleniQ Energy για το Block 2 στο Ιόνιο Πέλαγος, ωστόσο το θεσμικό και νομικό πλαίσιο που επέτρεψε την αξιοποίησή του είχε θεμελιωθεί από το ΠΑΣΟΚ ήδη από το 2011.
Την ίδια ώρα, επανέρχονται στο προσκήνιο οι δηλώσεις του Νίκου Δένδια το 2021, όταν εμφανιζόταν αντίθετος στις γεωτρήσεις στην ελληνική θάλασσα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοινώνοντας τη συμφωνία, έκανε λόγο για «νέο κεφάλαιο στην ενεργειακή ιστορία της Ελλάδας», τονίζοντας ότι η ExxonMobil θα προχωρήσει εντός 18 μηνών σε ερευνητική γεώτρηση στο Ιόνιο. Όπως είπε, «η χώρα εξασφαλίζει ενεργειακή και γεωπολιτική ασφάλεια για πολλά χρόνια».
Το ΠΑΣΟΚ θεμελίωσε την ελληνική ΑΟΖ
Πίσω όμως από τη σημερινή εξέλιξη βρίσκεται το θεσμικό έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Με τον νόμο 4001/2011, η τότε κυβέρνηση κατοχύρωσε θεσμικά τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ και άνοιξε τον δρόμο για τους διεθνείς διαγωνισμούς έρευνας υδρογονανθράκων, στους οποίους περιλαμβανόταν και το Block 2.
Δύο χρόνια αργότερα, ο νόμος 4162/2013 προέβλεψε την κατανομή των μελλοντικών εσόδων: 25 % στις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον και 75 % στο ασφαλιστικό σύστημα. Με αυτό τον τρόπο, ο εθνικός πλούτος θα επέστρεφε στην κοινωνία και όχι σε λίγους.
Από το “Αιγαίο παράδεισος” του Δένδια στο “Ιόνιο χρυσός” του Μητσοτάκη
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η αντίθεση με τη ρητορική της ίδιας παράταξης λίγα χρόνια νωρίτερα. Στις 21 Απριλίου 2021, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωνε στο Arab News:
«Η Ελλάδα πιστεύει στις ανανεώσιμες πηγές. Δεν σκοπεύουμε να σκάψουμε τον βυθό της Μεσογείου για πετρέλαιο ή φυσικό αέριο … Το Αιγαίο είναι παράδεισος επί γης – δεν θα το κάνουμε Κόλπο του Μεξικού».
Τέσσερα χρόνια μετά, η κυβέρνηση κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση, προβάλλοντας ως εθνική επιτυχία αυτό που τότε χαρακτήριζε περιβαλλοντικό ρίσκο.
Η πραγματικότητα είναι ότι το ΠΑΣΟΚ είχε χαράξει ήδη από το 2011 τη στρατηγική της ενεργειακής ανεξαρτησίας, κατοχυρώνοντας την ΑΟΖ και προβλέποντας δίκαιη κοινωνική απόδοση των εσόδων. Σήμερα, η κυβέρνηση απλώς αξιοποιεί το πλαίσιο εκείνων των αποφάσεων.
