Όταν οι λίμνες στερεύουν και οι ευθύνες χάνονται στο βούρκο
Η Ελλάδα στερεύει. Κυριολεκτικά. Και η εικόνα είναι πια ορατή σε όλη τη χώρα: φράγματα στα όριά τους, λίμνες με κατεβασμένες στάθμες, γεωτρήσεις που δεν βγάζουν ούτε σταγόνα. Η λειψυδρία δεν είναι απλώς μια δυσάρεστη παρενέργεια της κλιματικής κρίσης – είναι ο καθρέφτης μιας διαχρονικής αδιαφορίας.
39 Δήμοι σε έκτακτη ανάγκη
Μέσα σε 18 μήνες, 39 Δήμοι χτύπησαν καμπανάκι και ζήτησαν να κηρυχθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω έλλειψης νερού. Και η λίστα μεγαλώνει. Από την αγροτική Θεσσαλία ως την τουριστική Κρήτη, το ίδιο μοτίβο επαναλαμβάνεται: οι υδάτινοι πόροι μειώνονται και τα συστήματα που θα έπρεπε να τους προστατεύουν… στάζουν από παντού.
Μην κρυβόμαστε πίσω από τον καιρό
Φυσικά, η κλιματική κρίση έχει τη συμβολή της. Όμως όταν χρησιμοποιείται ως πανάκεια για να κρύψουμε τις χρόνιες ελλείψεις σε έργα, προσωπικό και σχεδιασμό, τότε γίνεται άλλοθι. Η Ελλάδα δεν διψάει μόνο λόγω ξηρασίας. Διψάει επειδή οι κυβερνήσεις διαχρονικά την άφησαν διψασμένη.
Στοιχεία-σοκ για την Αττική
Οι ταμιευτήρες που υδροδοτούν την Αττική έχουν χάσει σχεδόν τη μισή τους ποσότητα μέσα σε τρία χρόνια. Από 1,3 δισ. κυβικά μέτρα το 2022, στα μόλις 665 εκατ. φέτος – μείωση που τρομάζει. Παράλληλα, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 30% του νερού που διοχετεύεται στα δίκτυα χάνεται. Πού; Σε σπασμένους σωλήνες, ανύπαρκτη συντήρηση και παρωχημένα δίκτυα.
ΕΥΔΑΠ: Δίκτυο 59 ετών, χωρίς ανθρώπους
Ο Γιώργος Αλεξανδράκης, εκπρόσωπος εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ, περιέγραψε με ωμό ρεαλισμό την κατάσταση: ένα τεράστιο δίκτυο 14.500 χιλιομέτρων, γερασμένο και με ελάχιστους εργαζόμενους να το συντηρούν. Τα προβλήματα δεν είναι καινούργια. Απλώς τώρα δεν μπορούν πια να κρυφτούν κάτω από το χαλί.
«Το δίκτυο έχει βλάβες, η υποστελέχωση είναι τεράστια. Δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε, δεν φτάνουν οι άνθρωποι. Κάθε μέρα λαμβάνουμε 250 κλήσεις για απώλεια νερού», είπε χαρακτηριστικά.
«Χάνεται νερό στη διαδρομή»
Από τη Θεσσαλία μέχρι τη Λευκάδα, το ίδιο μοτίβο: δίκτυα παλιά, χωρίς συντήρηση, και νερό που χάνεται πριν φτάσει στον τελικό αποδέκτη. Στη Λευκάδα, οι απώλειες φτάνουν έως και 55%! Νερό που αντλείται, αλλά δεν φτάνει ποτέ.
Θεσσαλία: Το νερό έφυγε πριν στεγνώσουν τα νερά του Daniel
Η Θεσσαλία κινδυνεύει να μείνει χωρίς νερό ακόμα και για ύδρευση. Η λίμνη Πλαστήρα και η λίμνη Σμοκόβου βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδά τους, ενώ η γεωργία συνεχίζει να λειτουργεί σαν να μην υπάρχει αύριο. Αν δεν αλλάξει ο τρόπος διαχείρισης, αύριο ίσως να μην υπάρχει και στρέμμα για καλλιέργεια.
Σήμα κινδύνου και από την Κρήτη
Γεωτρήσεις στερεύουν και το νερό πλέον μεταφέρεται με βυτία για να καλύψει βασικές ανάγκες. Ποια Κρήτη, ποιος τουρισμός και ποια βιωσιμότητα;
Το νερό δεν λείπει μόνο – διαχειρίζεται λάθος
Οι επιστήμονες επιμένουν: η Ελλάδα χρειάζεται έναν εθνικό φορέα υδατικής διαχείρισης με αποκεντρωμένη λειτουργία. Χρειάζεται σχέδιο. Χρειάζεται επενδύσεις, ανθρώπους, σύγχρονη τεχνολογία και αλλαγή νοοτροπίας.
Αν δεν αλλάξει κάτι δραστικά, το νερό δεν θα είναι το μόνο που χάνεται. Θα χαθεί η εμπιστοσύνη, η γεωργική παραγωγή, η βιωσιμότητα του τουρισμού, ακόμα και η καθημερινότητα.
Η λειψυδρία είναι εδώ. Το ερώτημα είναι: ποιος θα αναλάβει την ευθύνη πριν στεγνώσουν όλα;