Σημαντικές εξελίξεις πυροδότησε η έκθεση του ορκωτού ελεγκτή λογιστή της ΣΟΛ ΑΕ επί των Οικονομικών Καταστάσεων του Δήμου Νίκαιας-Α.Ι. Ρέντη οικονομικής περιόδου 1/1-31/12/2019 και κυρίως οι επισημάνσεις του.
Ήδη κατόπιν παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πειραιά , κατέθεσαν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι της παράταξης Τούντα , που είναι η μείζονα μειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο , στον Πταισματοδίκη Νικαίας, στον οποίο ανατέθηκε η διενέργεια σχετικής προκαταρκτικής εξέτασης.
Όπως είχαμε αναφέρει και στη σχετική δημοσίευση μας με τίτλο «Σοκ για την οικονομική διαχείριση στο δήμο Νικαίας , η έκθεση του Ορκωτού Ελεγκτή» , στις 20 του μηνός ( https://news-ta.gr/sok-gia-tin-oikonomiki-diacheirisi-sto-dimo-nikaias-i-ekthesi-toy-orkotoy-elegkti/ ) η έκθεση του ορκωτή λογιστή περιελάμβανε « επισημάνσεις-« φωτιά» .Γράφαμε ότι «μεταξύ άλλων επισημαίνει τα εξής :
• Από την επιχορήγηση ΣΑΤΑ, χρησιμοποιήθηκαν χρήματα και για έργα που χρηματοδοτούνται από ίδιους πόρους, χωρίς απόφαση Οικονομικής Επιτροπής.
• Δηλώθηκαν έσοδα από αστικά ακίνητα ποσού € 660.208,60 , ενώ έχουν βεβαιωθεί και λογιστικοποιηθεί στη χρήση 2019 έσοδα από αστικά ακίνητα ποσού μόνο …€ 460.065,24.
• Δεν βρέθηκε Χρηματικό Ένταλμα Πληρωμής αξίας € 79.582,72 ευρώ
• Δεν τηρείται κατά πάγια τακτική η αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων, βασική αρχή της λογιστικής επιστήμης καθώς δεν έχουν βεβαιωθεί για τη χρήση 2019, αλλά και για προηγούμενες χρήσεις, έσοδα του Δήμου, από τέλος ακίνητης περιούσιας, ΤΑΠ – δημοτικά τέλη, πρόστιμα κ.α
• Μέρος των εσόδων που εισπράττει ο Δήμος τα χειρίζεται ως οίκοθεν και όχι με βεβαιωτικούς καταλόγους
• Δεν είχαν συνταχθεί, μέχρι την ημερομηνία του ελέγχου, χρηματικοί κατάλογοι για τα παραπάνω έσοδα.
• Υπάρχουν περιπτώσεις εσόδων μη δυνατότητας εξακρίβωσης του τρόπου υπολογισμού τους και της περιόδου που αφορούν.
Μάλιστα , υπογραμμίζει ότι όλα τα παραπάνω διαπιστώθηκαν όχι σε κάποιον εξονυχιστικό έλεγχο αλλά σε …δειγματοληπτικό , γι αυτό και τονίζει ότι είναι « αναπόφευκτος ο κίνδυνος ακόμη και ουσιώδη λάθη και παραλείψεις να παραμείνουν στην αφάνεια».
Επίσης , σπεύδει να διευκρινίσει ότι « βασικός στόχος του διεξαχθέντος ελέγχου είναι η διαμόρφωση και διατύπωση γνώμης επί των οικονομικών καταστάσεων και όχι ο εντοπισμός και η αποκάλυψη τυχόν ατασθαλιών ή παρατυπιών που ενδέχεται να έχουν διαπραχθεί».
Ενώ είναι απολύτως κατηγορηματικός ότι « η ευθύνη για την σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων κατά τρόπο που να απεικονίζει με πληρότητα και σαφήνεια την οικονομική θέση και τα αποτελέσματα του Δήμου βαρύνει την Διοίκηση και τις οικονομικές υπηρεσίες».
Ο ελεγκτής
Αναφέρει πιο αναλυτικά στην έκθεση επί των Οικονομικών Καταστάσεων του Δήμου Νίκαιας-Α.Ι. Ρέντη οικονομικής περιόδου 1/1-31/12/2019, ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής της ΣΟΛ ΑΕ , που τη συνέταξε.
Παρατηρήσεις επί των Εσόδων
Ειδικότερα όσον αφορά τα έσοδα ο Δήμος θα πρέπει να χρησιμοποιεί τα επιχορηγούμενα ποσά που του έχουν δοθεί για την κατασκευή ή αγορά παγίων αποκλειστικά και μόνο γι’ αυτόν τον σκοπό.
Δεν τηρείται κατά πάγια τακτική η αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων, βασική αρχή της λογιστικής επιστήμης καθώς δεν έχουν βεβαιωθεί για τη χρήση 2019, αλλά και για προηγούμενες χρήσεις, έσοδα του Δήμου, από τέλος ακίνητης περιούσιας, ΤΑΠ – δημοτικά τέλη, πρόστιμα, δημοτικό φόρο, ηλεκτροδοτούμενα ΔΕΗ, μη ηλεκτροδοτούμενα, οικοπέδων – , τέλη επί ακαθαρίστων εσόδων 0,5% και 5%, και μέρος των εσόδων από εισφορά σε χρήμα και των εσόδων από πρόστιμα ΚΟΚ , έσοδα από μισθώματα και τα αντίστοιχα χαρτόσημα, έσοδα από πρόστιμα καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, τέλη καθαριότητας και φωτισμού, τέλη εκμετάλλευσης πεζοδρομίου και τέλος κατάληψης κοινόχρηστου χώρου από πράξη εφαρμογής.
Γενικά από τον έλεγχό μας προέκυψε ότι μέρος των εσόδων που εισπράττει ο Δήμος τα χειρίζεται ως οίκοθεν και όχι με βεβαιωτικούς καταλόγους. Αυτό καθιστά αναγκαία την οργάνωση και συστηματοποίηση του μηχανισμού ελέγχου φορολογητέας ύλης. Δεν έχουν συνταχθεί, μέχρι την ημερομηνία του ελέγχου μας, χρηματικοί κατάλογοι για τα παραπάνω έσοδα.
Ο Δήμος κατά πάγια τακτική συντάσσει προσωρινούς καταλόγους εσόδων με έσοδα τα οποία βεβαιώνονται μέσα στην επόμενη χρήση. Συνιστάται η παρακολούθηση των μη βεβαιωμένων εσόδων από το τμήμα εσόδων του Δήμου, ώστε να συνταχθούν βεβαιωτικοί χρηματικοί κατάλογοι.
Εντοπίστηκαν έσοδα και συγκεκριμένα έσοδα Ωδείου, νηπιαγωγείου, συνδρομών αθλούμενων μελών και καλλιτεχνικών τμημάτων τα οποία παρακολουθούνται βάσει ονοματικών καταστάσεων, σύμφωνα με εγκεκριμένο από τον δήμο τιμοκατάλογο και αφού έχουν εισπραχθεί. Για τα ανωτέρω έσοδα, υπάρχουν περιπτώσεις μη δυνατότητας εξακρίβωσης του τρόπου υπολογισμού τους και της περιόδου που αφορούν. Συνιστάται, το τμήμα εσόδων του δήμου να δημιουργήσει βεβαιωτικούς καταλόγους προκειμένου να παρακολουθεί τους οφειλέτες.
Ο Δήμος Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη εισπράττει από την εκμίσθωση αστικών ακινήτων έσοδα, τα οποία είτε εισπράττονται οίκοθεν είτε βεβαιώνονται με καταλόγους, βάσει των στοιχείων των συμφωνητικών που συνάπτονται. Από τον έλεγχο που διενεργήσαμε, διαπιστώσαμε ότι στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος και στην κατάσταση μισθωμάτων ακίνητης περιουσίας (Ε2) έτους 2019 δηλώθηκαν έσοδα από αστικά ακίνητα ποσού € 660.208,60 , πλέον χαρτοσήμου, ενώ έχουν βεβαιωθεί και λογιστικοποιηθεί στη χρήση 2019 έσοδα από αστικά ακίνητα ποσού € 460.065,24.
Το τμήμα εσόδων θα πρέπει να προβαίνει στην έκδοση βεβαιωτικών καταλόγων που αφορούν τα μισθώματα, σύμφωνα με τα συμφωνητικά μίσθωσης και όχι να τα αντιμετωπίζει ως οίκοθεν έσοδα.
Παρατηρήσεις επί των Εξόδων
α) Δεν τηρείται η αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων, βασική αρχή της λογιστικής επιστήμης, για το σύνολο των δαπανών συγκεκριμένα για τις δαπάνες ύδρευσης, προμήθειας φυσικού αερίου, τηλεφωνίας, μισθωμάτων αλλά και για τις Εισφορές υπέρ Συνδέσμων Δήμων και Κοινοτήτων (ΕΣΔΝΑ).
β) Επιπλέον παρατηρήθηκε στις δαπάνες ύδρευσης, η επιβάρυνση του δήμου με δαπάνες των σχολικών επιτροπών, οι οποίες ως ξεχωριστά νομικά πρόσωπα, θα έπρεπε να επιβαρύνονται με τις δαπάνες τους. Συνιστάται, να γίνουν ακριβείς μετρήσεις για να προσδιοριστεί με ακρίβεια η δαπάνη η οποία αφορά τις υπηρεσίες του Δήμου.
γ) Από τον δειγματοληπτικό έλεγχο των χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής, δεν βρέθηκε το Χρηματικό Ένταλμα Πληρωμής 2816/2019 όπου αφορά επιχορήγηση για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των σχολείων της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (δ’ δόση 2019) Απόδοση σε σχολικές επιτροπές αξίας € 79.582,72 ευρώ. Συνίσταται, να γίνει καλύτερη διαχείριση ως προς τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής με τα δικαιολογητικά τους.
δ) Από τον έλεγχο των δαπανών και των προμηθειών διαπιστώθηκε η αγορά γάλακτος πέραν για την κάλυψη των αναγκών των δικαιούχων εργαζομένων του δήμου, όπως για σχολικές καθαρίστριες (2928/Δ.4/10-1-2007 & 07/ΔΤΑ/ΟΙΚ.9427/10-12-2010) και σχολικοί φύλακες (1133/Β’/22-08-2006) που είναι υπάλληλοι του Δήμου αλλά και για υπαλλήλους των σχολείων όπου είναι ξεχωριστά νομικά πρόσωπα. Συνιστάται, να προσδιοριστεί με ακρίβεια η δαπάνη η οποία αφορά τις υπηρεσίες του Δήμου.
Παρατηρήσεις επί των Παγίων
Ο Δήμος τηρεί μηχανογραφημένο μητρώο παγίων, στο οποίο είναι καταχωρημένα όλα τα πάγια περιουσιακά του στοιχεία, η αξία κτήσης αυτών, οι αποσβέσεις τους και αλλά πληροφοριακά στοιχεία.
⮚ Για τη διαχειριστική παρακολούθηση κάθε πάγιου στοιχείου και για τη λογιστική παρακολούθηση της αξίας κτήσεως και των αποσβέσεων του και γενικότερα της τύχης του, τηρείται υποχρεωτικά μητρώο πάγιων στοιχείων.
⮚ Από το μητρώο παγίων στοιχείων, οι λεπτομέρειες και ο τρόπος τηρήσεως του οποίου αφήνονται στη κρίση του Δήμου, πρέπει να προκύπτουν τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:
α) Τα στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία).
β) Τα στοιχεία της λογιστικής του εντάξεως (τίτλοι και κωδικοί αριθμοί του πρωτοβάθμιου και του λογαριασμού της τελευταίας βαθμίδας).
γ) Η αιτιολογία και τα σχετικά στοιχεία κτήσεως, η αρχική αξία κτήσεως και οι μεταβολές αυτής (προσθήκες, βελτιώσεις, αναπροσαρμογές της αξίας, μειώσεις).
δ) Ο τόπος εγκατάστασης ή ο τρίτος στις εγκαταστάσεις του οποίου τυχόν βρίσκεται.
ε) Η ημερομηνία κατά την οποία άρχισε η χρησιμοποίηση ή λειτουργία του, καθώς και η ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια.
ζ) Η τυχόν κτήση του με ευεργετική φορολογική διάταξη.
η) Η τυχόν ύπαρξη βαρών πάνω σ’ αυτό (π.χ. είδος βάρους, αιτία, ποσό). Ο κωδικός αριθμός της τελευταίας βαθμίδας του λογαριασμού αποσβέσεων.
θ) Οι λογισμέvες αποσβέσεις (συντελεστής και ποσά) και τα στοιχεία της λογιστικής τους εγγραφής (α/α παραστατικού, ημερομηνία), καθώς και οι αντιλογισμένες αποσβέσεις, π.χ. σε περίπτωση πωλήσεως ή καταστροφής.
στ) Τα στοιχεία και η αιτία του τερματισμού της παραγωγικής ζωής του (π.χ. εκποίηση, διάλυση ή καταστροφή).
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) Αρκετά έργα (μικρής αξίας) γίνονται με απευθείας ανάθεση. Τα μεγάλα έργα τα οποία χρηματοδοτούνται από προγράμματα γίνονται με δημόσιους διαγωνισμούς. Αντίστοιχα και οι απαλλοτριώσεις οικοπέδων χρειάζεται να παρακολουθούνται από το τεχνικό πρόγραμμα. Θα πρέπει οι φάκελοι των έργων να είναι πλήρως ενημερωμένοι και να παρακολουθείται η εξέλιξη των έργων, από αρμόδιο άτομο, ενώ θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία και πληροφόρηση μεταξύ των αρμοδίων τεχνικών υπηρεσιών και λογιστηρίου, ώστε με την τελική πιστοποίηση και παραλαβή των έργων προς χρήση από τις τεχνικές υπηρεσίες, να ενημερώνεται έγκαιρα το λογιστήριο, για να προβεί στις κατάλληλες λογιστικές εγγραφές.
2) Θα πρέπει ο Δήμος να ενημερώνει το βιβλίο περιουσίας στο οποίο να αναγράφονται αναλυτικά τα πάγια περιουσιακά του στοιχεία. Για τα «Γήπεδα – Οικόπεδα» και «Κτίρια και τεχνικά έργα» η ενημέρωση αυτού, πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με τα αναλυτικά πάγια περιουσιακά στοιχεία που είναι εγγεγραμμένα στην μερίδα του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου, έτσι ώστε αν διαπιστωθούν διαφορές με τα πάγια του Δήμου να φροντίσει για την μεταγραφή αυτών στην μερίδα του στο υποθηκοφυλακείο.
Παρατηρήσεις επί των Λογαριασμών διαχειρίσεως προκαταβολών και πιστώσεων
Στον ανωτέρω λογαριασμό παρακολουθούνται οι πάγιες προκαταβολές που δίνονται στις τοπικές κοινότητες του Δήμου, οι οποίες πρέπει μηδενίζονται καθώς στο τέλος κάθε χρήσης τα ποσά αυτά κατατίθενται από τους διαχειριστές της παγίας σε διακεκριμένους λογαριασμούς τραπέζης του Δήμου Νίκαιας Αγ. Ι. Ρέντη. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι λογαριασμοί αυτοί θα πρέπει να παρακολουθούνται στα βιβλία του Δήμου και να εκδίδονται γραμμάτια είσπραξης για τυχόν τόκους καθώς αποτελούν έσοδα του Δήμου.
Παρατηρήσεις επί των Επιχορηγήσεων
Οι επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων που έλαβε ο Δήμος στη χρήση 2019 ανήλθαν στο ποσό των 2.154.483,40 € και θα πρέπει να εξατομικεύονται κατά επένδυση (πάγιο στοιχείο), ώστε να παρακολουθούνται και να υπολογίζονται σωστά οι αναλογούσες αποσβέσεις κατά την διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου και να απεικονίζονται τα σωστά αποτελέσματα της χρήσεως.
Ειδικότερα για την επιχορήγηση της ΣΑΤΑ (που στη χρήση 2019 ανήλθε στο ποσό των 405.796,73 €) επισημαίνεται ότι όπως αναφέρεται και στις υπουργικές αποφάσεις κατανομής της, κατά τη ρητή επιταγή του Νόμου, αφορούν πιστώσεις αποκλειστικά για επενδυτικές δραστηριότητες και απαιτείται γνωστοποίηση των αντίστοιχων έργων στην αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας.
Παρατηρήσεις ελέγχου
Από τον έλεγχο που διενεργήσαμε στην επιχορήγηση ΣΑΤΑ, πέραν του ότι αφορά πιστώσεις επενδυτικών έργων, χρησιμοποιήθηκε και για έργα που χρηματοδοτούνται από ίδιους πόρους, χωρίς απόφαση Οικονομικής Επιτροπής. Συστήνεται, η έκδοση απόφασης Οικονομικής Επιτροπής και απαιτείται η γνωστοποίηση των αντίστοιχων έργων στην αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας όταν χρησιμοποιείται για έργα που χρηματοδοτούνται από ίδιους πόρους, αλλιώς η εν λόγω επιχορήγηση θα πρέπει να καταχωρείται λογιστικά στον Λογ. Κ.Α. 43 «Επιχορηγήσεις Επενδύσεων» και να συσχετίζεται με τα έργα που εντάσσονται σε αυτήν»
