Πενήντα ημέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου και δέκα ημέρες μετά την Ανάληψή Του εορτάζουμε την εμφάνιση του Αγίου Πνεύματος στους 12 μαθητές με τη μορφή φωτιάς, σαν φλόγες πάνω στα κεφάλια τους οπότε, σύμφωνα με τις Πράξεις των Αποστόλων, έλαβαν Άγιο Πνεύμα μιλώντας σε ξένες γλώσσες (γλωσσολαλιά) «για τα θαυμαστά έργα του Θεού».
Η εορτή της Πεντηκοστής είναι εορτή της Αγίας Τριάδος, αφού με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι Τριαδικός.
Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος έγινε κατά την ημέρα της Κυριακής όμως εορτάζουμε ξεχωριστά και την Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Ο λόγος;
Σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο η Πεντηκοστή είναι η τελευταία εορτή από πλευράς αναπλάσεως και ανακαινίσεως του ανθρώπου. «Την μεθέορτον πιστοί και τελευταίαν εορτήν εορτάσωμεν φαιδρώς, αύτη εστί Πεντηκοστή, επαγγελίας συμπλήρωσις και προθεσμία».
Σήμερα λοιπόν, Κυριακή, εορτάζουμε την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή την ημέρα κατά την οποία το Άγιο Πνεύμα ήλθε στους μαθητές του Χριστού. Με το κήρυγμα του Πέτρου πίστεψαν και βαπτίστηκαν 3.000 άνθρωποι στο Χριστό. Έτσι, ιδρύθηκε η πρώτη χριστιανική εκκλησία στα Ιεροσόλυμα (Πράξεις Αποστόλων β, 1-41).
Αύριο, Δευτέρα, εορτάζουμε το Πανάγιο και Ζωοποιό Πνεύμα, αφού γνωρίζουμε και πιστεύουμε ότι κοινή είναι η ενέργεια του Τριαδικού Θεού και ποτέ δεν μπορεί να χωριστεί και να απομονωθεί ένα Πρόσωπο από τα άλλα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος.
Στο Συναξάρι της σημερινής ημέρας αναφέρεται:
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ ὀγδόῃ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, τὴν ἁγίαν Πεντηκοστὴν ἑορτάζομεν.
Στίχοι
Πνοῇ βιαίᾳ γλωσσοπυρσεύτως νέμει,
Χριστὸς τὸ θεῖον Πνεῦμα τοῖς Ἀποστόλοις.
Ἐκκέχυται μεγάλῳ ἑνὶ ἤματι Πνεῦμ’ ἁλιεῦσι.
Ταῖς τῶν ἁγίων Ἀποστόλων πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.
Σημειώνεται ότι η χριστιανική Πεντηκοστή έλκει την καταγωγή της από την εβραϊκή Πεντηκοστή (Shavuot στα εβραϊκά), η οποία εορτάζεται από τους Ισραηλίτες πενήντα ημέρες μετά το Εβραϊκό Πάσχα, σε ανάμνηση της ημέρας κατά την οποία ο Μωυσής έλαβε τις 10 εντολές από το Θεό στο όρος Σινά.
Την ημέρα αυτήν πρόσφεραν στο ναό τα πρωτογεννήματα (πρώτους καρπούς) από το θερισμό των δημητριακών (Έξοδος λδ, 22 και Λευϊτικόν κγ, 15-25).
Στο χριστιανισμό, η Πεντηκοστή θεωρείται η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας.