Πόσος χρόνος χρειάζεται για να εντοπιστεί ένας άνθρωπος σε 1.830 στρέμματα δύσβατης ορεινής περιοχής; Αν βασιζόμασταν μόνο στο ανθρώπινο μάτι, ίσως να μιλούσαμε για εβδομάδες ή και μήνες. Όμως η τεχνητή νοημοσύνη χρειάστηκε… ένα απόγευμα.
Η υπόθεση αφορά τον 64χρονο γιατρό Νίκολα Ιβάλντο, που είχε εξαφανιστεί από τον Σεπτέμβριο του 2024 στο Μονβίζο – την υψηλότερη κορυφή των Κοττιανών Άλπεων, στην Ιταλία. Μετά από σχεδόν έναν χρόνο, ήταν η A.I. που «είδε» εκεί που κανένα ανθρώπινο μάτι δεν είχε δει.
Ένα κόκκινο κράνος «μίλησε» στην τεχνολογία
Στις 29 Ιουλίου, η Εθνική Υπηρεσία Ορεινής και Σπηλαιολογικής Διάσωσης της Ιταλίας (CNSAS) ξεκίνησε επιχείρηση με δύο drones, τα οποία μέσα σε πέντε ώρες κατέγραψαν 2.600 εικόνες. Το ίδιο απόγευμα, το λογισμικό εντόπισε μερικά pixel διαφορετικού χρώματος – κόκκινα. Ήταν το κράνος του Ιβάλντο, που ξεχώριζε από το φυσικό τοπίο.
«Το λογισμικό αναγνώρισε pixel με διαφορετική απόχρωση στις εικόνες της Τρίτης», εξηγεί ο χειριστής drone Σαβέριο Ιζόλα, που συμμετείχε στην αποστολή μαζί με τον Τζόρτζιο Βιάνα. Η σορός εντοπίστηκε δύο ημέρες αργότερα, στις 31 Ιουλίου, σε υψόμετρο 3.150 μέτρων – 600 μέτρα κάτω από την κορυφή του Μονβίζο.
Όταν η τεχνολογία σώζει (ή αποκαλύπτει) ζωές
Παρά την επιτυχία της τεχνητής νοημοσύνης, η επιχείρηση καθυστέρησε λόγω ομίχλης και καιρικών φαινομένων. Οι διασώστες ξεκίνησαν τελικά στις 4 τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας και έφτασαν στο σημείο, ειδοποιώντας στη συνέχεια την Πυροσβεστική για την αερομεταφορά της σορού.
«Είναι ένα ανθρώπινο επίτευγμα, αλλά χωρίς την τεχνολογία, θα ήταν αδύνατο», δηλώνει ο Ιζόλα. «Πρόκειται για ομαδική επιτυχία».
Η αναζήτηση βασίστηκε και σε δεδομένα από το κινητό του Ιβάλντο, γεγονός που περιόρισε σημαντικά την περιοχή αναζήτησης. Συνολικά, έξι άτομα συμμετείχαν στην τελική φάση της επιχείρησης: δύο χειριστές drone και τέσσερις διασώστες.
Η A.I. αλλάζει το τοπίο στις διασώσεις
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται και με θερμικές κάμερες, ώστε να εντοπίζονται ζωντανοί οργανισμοί. Σε πρόσφατο περιστατικό στη Σαρδηνία, διασώστες εντόπισαν εγκλωβισμένους ορειβάτες χάρη σε τεχνολογίες που προέρχονται — μεταξύ άλλων — και από στρατιωτικές εφαρμογές.
«Η A.I. μπορεί να επεξεργαστεί θερμικά δεδομένα και να δώσει αξιοποιήσιμα ευρήματα μέσα σε λίγες ώρες», επισημαίνει ο Ιζόλα.
Νέα εποχή ή εξάρτηση από την τεχνολογία;
Η επιτυχία αυτής της επιχείρησης ενισχύει την πεποίθηση πως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αλλάξει δραματικά τον τρόπο που σώζονται ζωές – ή εντοπίζονται οι αγνοούμενοι. Όμως δεν λείπει και ο προβληματισμός: αν η A.I. γίνει βασικό εργαλείο για τις διασώσεις, τι γίνεται όταν δεν είναι διαθέσιμη;
Για την ώρα, η τεχνολογία δείχνει τον δρόμο. Και, όπως αποδείχθηκε, είναι πολλές φορές πιο «παρατηρητική» απ’ ό,τι το ανθρώπινο μάτι.