Η Κομισιόν παρακολουθεί στενά τη διάθεση των κονδυλίων που λαμβάνει η Τουρκία από το Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας και ειδικότερα πως διαθέτει η γειτονική χώρα τα οχήματα που απέκτησε με ευρωπαϊκούς πόρους για τη διαχείριση της μετανάστευσης και της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από την απάντηση του Επιτρόπου Oliver στην ερώτηση της Ευρωβουλευτή της ΝΔ-ΕΛΚ Μαρίας Σπυράκη, με αφορμή την καταγραφή τεθωρακισμένου οχήματος περιπολίας της Τουρκίας να επιχειρεί να σπάσει το φράχτη, δείχνουν πως η γειτονική χώρα έχει προμηθευτεί σημαντικό εξοπλισμό και σύγχρονα οχήματα με κοινοτικά κονδύλια για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης και της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων. Σύμφωνα με την Κομισιόν το συγκεκριμένο τεθωρακισμένο δεν έχει αγοραστεί με ευρωπαϊκούς πόρους. Η Τουρκία πάντως έχει υπογράψει συμφωνίες για τη χρήση των προενταξιακών ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης τις οποίες και καλείται να εφαρμόσει .
Ειδικότερα στην απάντηση του ο Επίτροπος σημειώνει :
«Στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας , αγοράστηκαν 82 οχήματα Cobra II και 57 τεθωρακισμένα και μη τεθωρακισμένα οχήματα Hizir με προηγμένο εξοπλισμό επιτήρησης των συνόρων για τις χερσαίες δυνάμεις που είναι αρμόδιες για την επιτήρηση και την προστασία των συνόρων. Οι αντίστοιχες συμφωνίες χρηματοδότησης που έχει υπογράψει η Τουρκία ορίζουν ότι σκοπός της στήριξης της ΕΕ είναι η αποτελεσματική ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων και η πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης με την εγκατάσταση και την αποτελεσματική λειτουργία του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των συνόρων, καθώς και η μείωση των διασυνοριακών εγκλημάτων, ιδιαιτέρως της εμπορίας και λαθραίας διακίνησης ανθρώπων.»
Ολόκληρη η ερώτηση της κ. Σπυράκη και η απάντηση του Επιτρόπου Oliver Várhelyi έχει ως εξής:
Την Παρασκευή, στα σύνορα Ελλάδος-Τουρκίας, καταγράφηκε βίντεο που απεικονίζει τεθωρακισμένο όχημα περιπολίας συνόρων να προσπαθεί να τραβήξει με σχοινί τμήμα του φράχτη των συνόρων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οχήματα τέτοιου τύπου έχει προμηθευτεί η Τουρκία στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου με τίτλο «Προμήθεια Κινητών Μονάδων Παρακολούθησης Συνόρων για την Αύξηση της Παρακολούθησης των Συνόρων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας». Το έργο χρηματοδοτήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας με 27,6 εκατ. ευρώ, κατά 75% με κοινοτικούς πόρους, το συμβόλαιο το ανέλαβε η τουρκική εταιρία Aselsan Elektronik, ενώ υπεργολάβος στο έργο ήταν η εταιρία Katmerciler, ως κατασκευάστρια των οχημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι υψηλόβαθμα στελέχη της Katmerciler έχουν πολιτευτεί με το κόμμα AKτου νυν Προέδρου της Τουρκίας.
Έχοντας υπόψη ότι:
η εν λόγω ενέργεια παραβιάζει τη σκοπιμότητα χρήσης για την οποία η Τουρκία προμηθεύτηκε το εν λόγω όχημα, η εν λόγω υπεργολάβος εταιρία έχει σαφείς δεσμούς με την κυβέρνηση στην Τουρκία,
ερωτάται η Επιτροπή:
Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει προκειμένου να μην γίνεται χρήση εξοπλισμού, ο οποίος έχει χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ για την προστασία και παρακολούθηση των συνόρων της, για την καταστροφή των συνόρων;
Διενεργεί έλεγχο στους προμηθευτές και τους υπεργολάβους των κοινοτικά χρηματοδοτούμενων έργων για την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων;
Απάντηση του κ. Várhelyi, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, (3.7.2020)
Η ΕΕ στηρίζει την Τουρκία μέσω του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ) για τη βελτίωση της διαχείρισης και της ασφάλειας των συνόρων, καθώς και της διαχείρισης της μετανάστευσης, προς όφελος των πολιτών της Τουρκίας και της ΕΕ. Στο πλαίσιο του ΜΠΒ, αγοράστηκαν 82 οχήματα Cobra II και 57 τεθωρακισμένα και μη τεθωρακισμένα οχήματα Hizir με προηγμένο εξοπλισμό επιτήρησης των συνόρων για τις χερσαίες δυνάμεις που είναι αρμόδιες για την επιτήρηση και την προστασία των συνόρων. Δεν είναι δυνατόν να αναγνωριστεί με σαφήνεια το όχημα στην αναφερόμενη υπόθεση αλλά από τις εικόνες που διατίθενται στα μέσα ενημέρωσης προκύπτει ότι πρόκειται για οχήματα που δεν έχουν χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ.
Οι αντίστοιχες συμφωνίες χρηματοδότησης που έχει υπογράψει η Τουρκία ορίζουν ότι σκοπός της στήριξης της ΕΕ είναι η αποτελεσματική ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων και η πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης με την εγκατάσταση και την αποτελεσματική λειτουργία του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των συνόρων, καθώς και η μείωση των διασυνοριακών εγκλημάτων, ιδιαιτέρως της εμπορίας και λαθραίας διακίνησης ανθρώπων.
Η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την επιχειρησιακή και χρηματοδοτική εφαρμογή του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ). Όλες οι συμβάσεις στο πλαίσιο διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τον ΜΠΒ ανατίθενται σύμφωνα με τις αυστηρές διαδικασίες σύναψης συμβάσεων για τις εξωτερικές δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
